Miệt Thứ là vùng đất chạy dọc theo vịnh Thái Lan thuộc hai huyện An Minh và An Biên (Kiên Giang), kéo dài đến rừng U Minh.
Xưa kia, Miệt Thứ là mảnh đất hoang sơ và khắc nghiệt, là nơi “Muỗi kêu như sáo thổi, đỉa lềnh tựa bánh canh”, thế nhưng, vùng đất này vẫn có sức hút kỳ lạ với những ai đã từng đến, từng có những tháng ngày sống mê mải với sông nước mênh mông, rợp trời bông tràm…
Với hệ thống sông ngòi chằng chịt, nhiều kênh rạch, nên phương tiện đi lại của người dân vùng Miệt Thứ chủ yếu là xuồng, ghe, vỏ máy và không biết tự bao giờ, những phương tiện đó đã trở nên đa năng, vừa là nơi trú ngụ, nghỉ ngơi, vận chuyển vừa là phương tiện mưu sinh của người dân nơi đây. Đến với Miệt Thứ, du khách sẽ ngạc nhiên trước cảnh trên bến dưới thuyền, trao đổi mua bán nhộn nhịp. Tên của các chợ nghe cũng rất ấn tượng: Thứ 3, Thứ 6, Thứ 7, Thứ 8, Thứ 9, Thứ 11…
Ở mỗi chợ thường là ngã ba, ngã tư sông và kênh, rạch tỏa đi nhiều hướng. Đặc trưng đó đã xuất hiện một loại chợ thật độc đáo – chợ nổi vùng Miệt Thứ, được hình thành bằng những chiếc ghe lớn, như những ngôi nhà nổi, bềnh bồng trên sông nước, chở theo nhiều loại hàng hóa nhưng chủ yếu là các mặt hàng nông sản thực phẩm. Bên cạnh đó là những người buôn bán trên các xuồng chèo, vỏ máy nhỏ… neo đậu, ngã giá mua hàng, rồi chuyên chở luồn lách vào các kênh, rạch xa chợ.
Chợ không quy định thời gian họp, tan, hay địa bàn riêng biệt, bất cứ xuồng ghe nào cũng có thể neo đậu, buôn bán. Những bạn hàng tập trung mua bán với nhiều hình thức khác nhau, có người bán các mặt hàng nông sản từ vườn nhà, có người chạy xuồng vào tận các nhà vườn mua gom, hoạt động mua bán đó diễn ra thường xuyên và dường như việc mưu sinh trên sông nước này đã trở thành nét sinh hoạt đặc trưng của vùng Miệt Thứ. Mỗi chuyến đi, họ thường mang theo mền, mùng, chiếu, gối và xuồng, ghe dù lớn hay nhỏ đều được xem là chiếc giường lý tưởng giữa trời nước bao la. Chợ càng về khuya thì càng náo nhiệt, bởi nơi đây được xem là chợ đầu mối trong trao đổi mua bán, nhiều bạn hàng ở các nơi khác đến mua hàng, họ thường chọn thời điểm hai, ba giờ sáng, để kịp bán phiên chợ buổi sáng. Những người mua bán ở chợ này không có khái niệm ngày, đêm, bởi lúc nào có khách mua hàng là họ đều đáp ứng.
Dưới ánh đèn đủ sắc dập dềnh trên sông nước, hòa cùng tiếng máy nổ, tiếng cười nói xôn xao, tiếng chào mời nồng nhiệt, như muốn níu kéo chân người. Nếu như ở trên bộ, mỗi dịch vụ buôn bán đều có bảng hiệu được trang trí bằng nhiều màu sắc sặc sỡ, thì ở chợ Miệt Thứ hình thức giới thiệu lại rất độc đáo, chỉ cần một cây sào ngắn, cắm trên mũi ghe, treo lên những loại hàng hóa mẫu, thế là khách mua biết ghe bán mặt hàng gì, không cần phải quảng cáo nhiều. Đến với Miệt Thứ, vẫn còn thấy đâu đó những phụ nữ xinh tươi, duyên dáng trong áo bà ba, xuôi mái chèo thanh thoát. Những đêm trăng sáng, vài ba chiếc ghe, xuồng chụm vào nhau bàn tán đủ thứ chuyện trong cuộc sống thường nhật, có khi nhâm nhi ly rượu, hát đôi câu vọng cổ giữa tiếng máy, tiếng reo hò… làm cho người ta thêm yêu đời, tươi trẻ, đó là cái thú mà hiếm nơi nào có được.
Không những thế, ở loại chợ độc đáo này, ngày càng xuất hiện nhiều quán trên sông, bán nhiều món ăn thật hấp dẫn, bắt mắt, góp phần làm cho chợ thêm náo nhiệt, đáp ứng nhu cầu của khách và những bạn hàng ở chợ. Ở đây, dường như người ta quên đi khái niệm mắc cỡ hay e ngại, ngồi trên chiếc xuồng bồng bềnh giữa chợ, cũng có thể tha hồ thưởng thức các món ngon.
Trải qua bao thay đổi, Miệt Thứ bây giờ không còn là vùng đất hoang sơ, dễ sợ như trước. Tuy nhiên, Miệt Thứ vẫn còn những nét sinh hoạt văn hóa rất đặc trưng của miền quê sông nước – chợ Miệt Thứ. Hình thức buôn bán trên sông này không biết đã xuất hiện từ bao giờ, nhưng nó đã trở thành nét sinh hoạt độc đáo và không thể thiếu của người dân vùng này.
