Với đặc trưng khí hậu ôn hòa, mát mẻ, đất đai màu mỡ, du lich Da Lat không chỉ nổi tiếng là thành phố ngàn hoa mà còn được coi là “thiên đường” của nhiều loại rau quả, trái cây ôn đới và là xứ sở của nhiều loại mứt đặc sản với đủ màu sắc và hương vị ngọt thơm hiếm thấy.
NGHỀ LÀM MỨT Ở ĐÀ LẠT
Nghề làm mứt ở Đà Lạt hình thành từ cuối những năm 50 đầu 60 của thế kỉ XX, bắt đầu từ những cơ sở chế biến trái dâu tây và bắt đầu từ những cơ sở sản xuất mứt tại khu vực Trại Hầm, Cầu Đất, Trạm Hành.
Sau năm 1975, nghề làm mứt và rượu hoa quả ở Ðà Lạt phát triển hơn trước với sự ra đời nhiều cơ sở mới. Số lượng các tổ hợp tác, hộ gia đình tham gia nghề này vào những năm 1979-1984 tăng mạnh. Vào thời điểm ban đầu, việc sản xuất mứt cũng gặp một số khó khăn về nguồn nguyên liệu hạn chế, giá cả, nơi tiêu thụ, nguồn cung cấp chất đốt, các quy định về kiểm tra vệ sinh, an toàn thực phẩm,…
Ngoài các loại mứt truyền thống như: mứt dâu, mứt mận, mứt đào, rượu dâu, hiện nay Đà Lạt có khoảng 80 hộ chuyên chế biến, sản xuất các loại: mứt xoài, mứt me, đậu trắng, cà chua, cherry, kiwi, khoai lang dẻo, khoai lang gừng,…
Có thể nói, nghề chế biến mứt từ hoa quả đặc sản đã thực sự trở thành một nghề mang nét đặc trưng riêng của thành phố Ðà Lạt.
NHỮNG LOẠI MỨT ĐANG ĐƯỢC ƯA CHUỘNG NHẤT TẠI ĐÀ LẠT
Nếu ở những địa phương khác, mứt được xem như một loại thực phẩm thường có trong dịp tết thì đến Đà Lạt vào bất kỳ thời gian nào trong năm bạn đều sẽ thấy mứt được bày bán tại hàng trăm cửa hàng lớn nhỏ khác nhau trên đường Phù Đổng Thiên Vương, Mai Anh Đào, khu Trại Hầm, Chùa Tàu và nhiều nhất tại chợ Đà Lạt,…
Nhờ nguồn trái cây, rau, củ ôn đới dồi dào, mứt Đà Lạt từ lâu luôn được người tiêu dùng ưa chuộng và đánh giá cao mức độ phong phú về chủng loại, độ ngon, rẻ, độc đáo.
Cùng điểm qua một số loại mứt được nhiều du khách ưa chuộng khi đến Đà Lạt:
Mứt hoa hồng
Chỉ có tên trong danh sách các loại mứt Đà Lạt những năm gần đây, nhưng với tên gọi gợi nhớ đến loại hoa biểu tượng của tình yêu, cùng hình dáng độc đáo, màu sắc bắt mắt, mứt hoa hồng luôn được xếp vào top những đặc sản nên mua về làm quà.
Gọi là mứt hoa hồng, nhưng thực tế loại mứt này được làm từ quả hồng hoa. Loại quả này còn có một cái tên rất lạ là hoa vô thường, dân gian thường gọi là quả tai chua.
Đặc trưng nổi bật của mứt hoa hồng là có vị giòn, chua dịu và dù có vị hơi ngái rất nhưng vẫn rất hấp dẫn người thưởng thức.
Mứt dâu tây
Không chỉ có cảm giác thích thú khi được hái và thuởng thức trái tại vườn,…các loại mứt làm từ những trái dâu tây thơm ngon cũng khiến du khách mê mẩn.
Có thể kể hàng loạt mứt dâu tây Đà Lạt như: mứt dâu tây (nước), dâu tây sấy, mứt dâu tây (khô), dâu tây sữa,…Mỗi loại mứt có hình dáng khác nhau, cách thưởng thức cũng khác nhau.
Mứt dâu tây loại nước nếu kết hợp với đá lạnh sẽ tạo nên một một thức uống thanh mát, giải nhiệt, nếu dùng với bánh mì, bạn sẽ có bữa sáng ngon lành.
Dâu tây sấy có hình dáng và màu sắc không thay đổi nhiều với hình dáng ban đầu, có vị ngọt đậm và rất thơm.
Mứt dâu tây bột và mứt dâu tây sữa có vẻ ngoài khá giống nhau với màu đỏ cùng lớp đường áo bên ngoài, tuy nhiên mứt dâu tây sữa mềm, dễ ăn và ít ngọt hơn.
Mứt khoai lang
Với màu vàng bắt mắt cùng độ ngọt, dẻo đặc trưng, mứt khoai lang Đà Lạt ghi điểm với thực khách ngay từ cái nhìn đầu tiên.
Cũng như các loại mứt từ dâu tây, loại củ này cũng được biến tấu đa dạng tạo thành hàng loạt loại mứt khác nhau như: khoai lang sấy, khoai lang dẻo, khoai lang sâm, khoai lang tẩm, khoai lang ngào,…
Tuỳ vào khẩu vị, du khách có thể chọn cho mình những món mứt khoai lang ưng ý nhất về làm quà. Những ai thích vị giòn thường chọn cho mình những lát khoai lang sấy vàng ươm, giòn ruộm. Nếu muốn thưởng thức vị ngọt pha chút cay nhẹ bạn có thể ưu ái chọn khoai lang tẩm hay ngào. Riêng với khoai lang sâm sẽ đem lại cho người thưởng thức vị ngọt, vừa dẻo, hơi dai rất thú vị.
Mứt hồng
Mứt hồng là dòng cao cấp nhất trong menu mứt Đà Lạt. Loại mứt này có cách chế biến công phu và cầu kỳ: tuyển chọn những trái hồng chín đỏ, thơm lừng, gọt sạch lớp vỏ ngoài rồi đưa vào lò sấy nhiệt độ cao trong thời gian nhất định.
Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, mứt được làm từ loại hồng trứng (trái nhỏ, nhìn tựa như quả trứng gà) là ngon nhất song với nhiều lý do như giá thành, lợi nhuận… hầu hết các loại mứt hồng được bày bán được làm từ hồng ghép (quả to).
Về hình dáng, mứt hồng có hai loại là mứt lát và nguyên quả, về mùi và vị khá giống nhau, đều có vị ngọt, thơm dịu và đều giữ được hương vị của những trái hồng thơm ngon ban đầu.
Mứt cà chua bi
Mứt cà chua bi Đà Lạt hiện nay đang là món mứt được khá nhiều du khách ưa chuộng, đặc biệt là những du khách nữ.
Cà chua bi vốn là một loại quả có hương vị thơm ngọn và đặc biệt là chứa nhiều chất sắc tố lycopene, giúp chống lão hóa.
Với công thức làm mứt truyền thống của người dân Đà Lạt, những hương vị tự nhiên của trái cà chua vẫn được giữ lại. Do đó, khi thưởng thức, miếng mứt cà chua giòn sừn sựt, vị ngọt mát và vẫn còn giữ được vị tươi ngon của quả cà chua vừa chín tới.
Mứt cà chua bi với hương vị đặc trưng và công dụng tuyệt vời đang và sẽ chinh phục các du khách khi tới thăm Đà Lạt. Nếu một lần được đến với thành phố thơ mộng Đà Lạt, chắc chắn sẽ không bỏ qua những gói mứt ngon tuyệt này.
Mứt mận Đà Lạt
Trước tết âm lịch khoảng một tháng, nếu đến Đà Lạt, du khách sẽ rất thích thú khi thấy những rổ mận chín mọng, mặt ngoài phủ một lớp phấn trắng trông thật hấp dẫn.
Mận là một loại quả từ lâu đã rất được ưa chuộng. Mận có nhiều loại, tuỳ theo mùa cơm bên trong của quả có màu vàng hay hồng. Từ những trái mận tươi ngon, qua những phương pháp chế biến thủ công truyền thống của người dân Đà Lạt tạo nên món mứt mận Đà Lạt cực kì hấp dẫn.
Những gói mứt mận thơm ngon, có vị giòn sừn sựt, chua dịu đã được nhiều du khách yêu thích và chọn mua về làm quà cho những người thân yêu của mình khi đến với thành phố Đà Lạt.
Ngoài các loại mứt trên, Đà Lạt còn có khoảng trên 30 loại mứt được chế biến từ những loại trái cây, rau củ và hoa của địa phương với màu sắc và mùi vị khác như: mứt đậu ngự, mứt oliu, mứt đào, mứt kiwi, mứt trần bì, mứt rau củ sấy,…
Du lịch Đà Lạt, du khách có thể chọn mua mứt ở chợ Đà Lạt, các cửa hàng chuyên bán mứt hoặc tại các phố lò mứt trên đường Phù Đổng Thiên Vương, Mai Anh Đào, Nguyên Tử Lực,… (có thể ăn thử miễn phí) với mức giá tương đương nhau.
Địa danh Đà Lạt còn rất nhiều điều thú vị đang chờ đón quý khách. Hãy một lần đến với thành phố thơ mộng Đà Lạt để cảm nhận một không gian yên bình, trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị trong tiết trời se lạnh, dạo bước trên những tán thông cao vút, gió thổi vi vu và thưởng thức nhiều món ngon đặc sản để hiểu và yêu hơn nữa mảnh đất nơi tây nguyên đại ngàn đầy thú vị này.
